Με τον πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε, το υπουργείο Παιδείας ολοκλήρωσε την κατάργηση του τεχνολογικού τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η συγκεκριμένη καταστροφική πολιτική ουδέποτε συζητήθηκε στον εθνικό διάλογο για την Παιδεία που η ίδια κυβέρνηση ανακοίνωσε πριν από τρία χρόνια. Ο υπουργός Παιδείας δεν έπεισε την ευρύτερη ακαδημαϊκή κοινότητα για την αναγκαιότητα υλοποίησής της. Επέβαλε τις πρωτοβουλίες αυτές στηριζόμενος στη σύμφωνη γνώμη ελεγχόμενων «ομάδων διαλόγου» που συγκρότησε, αγνοώντας ακόμα και τις θέσεις των Συγκλήτων. Είναι λυπηρό που για να υλοποιήσει όλη αυτή τη διαδικασία η κυβέρνηση στηρίχθηκε σε συγκεκριμένους πρόθυμους πρυτάνεις, οι οποίοι αγωνίστηκαν, άλλοι στο προσκήνιο και άλλοι στο παρασκήνιο, για την προώθηση της κυβερνητικής πολιτικής – προφανώς αποκομίζοντας ορισμένοι και προσωπικά «ακαδημαϊκά» οφέλη. Αναδεικνύεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά η αναγκαιότητα της υλοποίησης του στόχου που θέσαμε τα τελευταία χρόνια: της κατοχύρωσης της αυτονομίας των πανεπιστημίων. Πρέπει να απαλλαγούμε από τα δεσμά που επιβάλλει διαχρονικά η πολιτεία στα Ιδρύματα και να ανοίξουμε τα φτερά μας. Μπορούμε να καταστήσουμε τη χώρα διεθνές κέντρο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όπως το κατάφερε η Κύπρος. Μελέτη της Εθνικής Τράπεζας καταδεικνύει την επίδραση στην ελληνική οικονομία, εφόσον η Ελλάδα ανοίξει τα πανεπιστήμιά της σε αλλοδαπούς φοιτητές, παρέχοντας ξενόγλωσσα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών με δίδακτρα. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, το όφελος για την οικονομία μας θα είναι 1,8 δισ. ευρώ ανά έτος αρχικά και υπολογίζεται να φτάσει τα 20 δισ. ευρώ ετησίως σε βάθος δεκαετίας. Το ΕΚΠΑ, ως το αρχαιότερο και ιστορικότερο πανεπιστημιακό ίδρυμα της χώρας, οφείλει να γίνει ο οδηγός των εξελίξεων στην Ανώτατη Παιδεία. Το όραμά μας είναι ένα αυτόνομο, εξωστρεφές και ανταγωνιστικό δημόσιο Ιδρυμα, το οποίο θα προσφέρει τόσο σε Ελληνες όσο και σε αλλοδαπούς φοιτητές ευκαιρίες μάθησης και ανάπτυξης των δυνατοτήτων τους ώστε να βρουν άμεσα αξιοπρεπή εργασία στο αντικείμενό τους. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο με ποιότητα και διεθνή αναγνώριση, που συνδυάζει ισοβαρώς εκπαίδευση και έρευνα και δίνει τη δυνατότητα στα μέλη και στους φοιτητές του να διακριθούν. Σε διασύνδεση με την κοινωνία, την έρευνα και την παραγωγή. Με διαφάνεια και λογοδοσία.
Ποιοι είναι οι κύριοι άξονες στους οποίους θα πρέπει να εστιάσουμε;
• Να αλλάξουμε το αντιαναπτυξιακό και αντιπαραγωγικό πλαίσιο διαχείρισης των ερευνητικών προγραμμάτων και λειτουργίας του ΕΛΚΕ, το οποίο ταλαιπωρεί απίστευτα τους ερευνητές και κινδυνεύει να στερήσει από τα πανεπιστήμια τα μόνα έσοδα που μπορούν να εξασφαλίσουν αυτή την περίοδο πέραν της ανεπαρκέστατης κρατικής χρηματοδότησης. Αυτό δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί από το παρόν θεσμικό πλαίσιο στο οποίο συμφώνησαν κυβέρνηση και πρυτανικές αρχές, αλλά με έναν νέο αυτοδιοίκητο φορέα.
• Να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό του πανεπιστημίου μας. Θα πρέπει να πείσουμε την πολιτεία ότι πανεπιστήμια με καθηγητές και προσωπικό που έχουν τις σημερινές αποδοχές δεν λειτουργούν πουθενά στον δυτικό κόσμο. Είναι πάνω απ’ όλα θέμα αξιακό. Πρέπει να γίνει προτεραιότητα για την ελληνική πολιτεία να επαναφέρει τις αποδοχές των πανεπιστημιακών σε αξιοπρεπή επίπεδα. Το επιχείρημα ότι η κρίση δεν επιτρέπει τέτοιες πολιτικές είναι πολύ ασθενές όταν, το κόστος της μισθοδοσίας της Γενικής Κυβέρνησης σήμερα έχει αυξηθεί κατά 1,5 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2014 και στο τέλος του 2019 αναμένεται να έχει αυξηθεί κατά 2 δισ., ενώ οι αποδοχές των πανεπιστημιακών συνεχώς μειώνονται. Για το συγκεκριμένο θέμα αισθάνομαι υπερήφανος, καθώς ως πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ πρωτοστάτησα στη δικαίωσή μας από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
• Να αντιμετωπίσουμε το θέμα της ανομίας και της ασφάλειας. Να εξασφαλίσουμε ικανές συνθήκες φύλαξης και φωτισμού στην Πανεπιστημιούπολη και στους άλλους πανεπιστημιακούς χώρους. Είναι αδιανόητο να θεωρούμε φυσιολογικό να διοργανώνονται ρεμπέτικα πάρτι από εξωπανεπιστημιακές «συλλογικότητες» μέσα στο πανεπιστήμιο ή να καταλαμβάνονται χώροι από άγνωστα άτομα που τους χρησιμοποιούν για ξένους προς το πανεπιστήμιο σκοπούς. Πρέπει να υπάρξει μηδενική ανοχή σε όλα αυτά τα φαινόμενα και απαίτηση για κατάργηση της σημερινής νομοθεσίας περί ασύλου.
• Να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να μπορούν οι φοιτητές, οι απόφοιτοί μας αλλά και οι καθηγητές μας να αναπτύξουν την επιχειρηματικότητα, μετατρέποντας τα ερευνητικά τους αποτελέσματα σε προϊόντα, όπως γίνεται σε όλα τα σύγχρονα πανεπιστήμια.
• Να αποκτήσουμε επιτέλους Οργανισμό και Εσωτερικό Κανονισμό με τα οποία θα βάλουμε εμείς τους κανόνες λειτουργίας για το πανεπιστήμιό μας.
Θα πρέπει επιτέλους στη χώρα μας να αντιμετωπίσουμε την Παιδεία και την έρευνα ως επένδυση και όχι ως δαπάνη. Με πανεπιστήμια ανοιχτά στην κοινωνία, φιλελεύθερα, ανεξάρτητα, που θα αποτελούν το ισχυρότερο όπλο κατά της κρίσης και της μιζέριας και θα καταστούν το όχημα που θα οδηγήσει την Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης, αλλά κυρίως στην κοινωνική μεταρρύθμιση και στην αλλαγή νοοτροπίας. Μπορούν να γίνουν η αιχμή του δόρατος για την επανεκκίνηση της χώρας. Αρκεί να το πιστέψουμε και να επενδύσουμε σε αυτά. Αυτό το όραμα μόνο από το ΕΚΠΑ μπορεί να ξεκινήσει – και αυτό θα επιδιώξουμε.
* Ο κ. Στάθης Ευσταθόπουλος είναι καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Ακτινοφυσικής.
Πηγή : Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ