Το όραμά μου για το Πανεπιστήμιο

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 

Αυτόνομο ΕΚΠΑ, οδηγός των εξελίξεων στην Ανώτατη Παιδεία 

Τι Πανεπιστήμιο θέλουμε;

  • Ελεύθερο, αυτόνομο, ανεξάρτητο Πανεπιστήμιο
  • Με Αξιοκρατία, Αξιολόγηση, Διαφάνεια και Κοινωνική Λογοδοσία
  • Ηγέτης στην κοινωνία, συνδιαμορφωτής της πολιτικής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και όχι εκτελεστής πολιτικών αποφάσεων
  • Πανεπιστήμιο με ποιότητα και διεθνή αναγνώριση που συνδυάζει ισοβαρώς εκπαίδευση και έρευνα, δίνει τη δυνατότητα στα μέλη  και τους φοιτητές του να διακριθούν και επιβραβεύει την αριστεία
  • Σταθερή θεσμικά κατοχυρωμένη χρηματοδότηση βάσει του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου (Επιβράβευση – Ανταποδοτικότητα)
  • Ευέλικτη διαχείριση των εσόδων του με ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο εκτός δημοσίου λογιστικού
  • Σταθερή επαναπροκήρυξη όλων των θέσεων όσων αφυπηρετούν με ταυτόχρονη δυνατότητα προκήρυξης θέσεων διδακτικού προσωπικού από έσοδα του Πανεπιστημίου
  • Διασύνδεση με την κοινωνία και την ιδιωτική πρωτοβουλία
  • Μεγιστοποίηση της συνεργασίας μεταξύ των Σχολών και συνέργειες με ερευνητικά ιδρύματα
  • Αποδοχές οι οποίες να αντανακλούν την αξία και το επίπεδο του έργου των ακαδημαϊκών λειτουργών (σύμφωνα και με τις αποφάσεις του ΣτΕ που έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα)

 Το ΕΚΠΑ οδηγός των εξελίξεων στην Ανώτατη Παιδεία 

  1. Αυτονομία του Πανεπιστημίου από την πολιτεία.

Παρά τη ρητή αναφορά στο Σύνταγμα ότι τα Παν/μια είναι αυτοδιοίκητα Ιδρύματα, αυτό παραμένει κενό περιεχομένου. Η ανεξαρτησία δε μπορεί να είναι ουσιαστική αν δεν είναι και οικονομική. Οι θέσεις και οι προτάσεις μας προς αυτή την κατεύθυνση έχουν κατατεθεί προ τριετίας στα πλαίσια του «εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία» που είχε εξαγγείλει η Κυβέρνηση (Υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης). Αυτό το όραμα για το σύγχρονο δημόσιο Πανεπιστήμιο, είναι ώριμο και υιοθετείται από τη συντριπτική πλειοψηφία της Πανεπιστημιακής κοινότητας. Και είναι μια πραγματικότητα για τα μεγάλα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

  1. Αλλάζουμε τον ΕΛΚΕ – Ευελιξία και αποτελεσματικότητα –«Η γραφειοκρατία σκοτώνει την έρευνα»

Ο ΕΛΚΕ του Πανεπιστημίου μας τα τελευταία χρόνια στηρίζει την ίδια την ύπαρξη του Ιδρύματος μας. Όμως το καθεστώς διαχείρισης των ερευνητικών κονδυλίων έχει γίνει δυσκίνητο, γραφειοκρατικό, ακατάλληλο για την Έρευνα και για την προσέλκυση νέων ερευνητικών προγραμμάτων. Έχω ήδη κυκλοφορήσει αναλυτικά τις θέσεις μου και τις προτάσεις μου για το τι θα κάνω.

Τα αποτελέσματα της σημερινής κατάστασης είναι καταστροφικά προς δύο κατευθύνσεις:

  • Οι ερευνητές έχουμε μετατραπεί από επιστήμονες σε λογιστές και βιώνουμε ατέλειωτες γραφειοκρατικές διαδικασίες, με ταυτόχρονη ταλαιπωρία του διοικητικού προσωπικού που απασχολείται στον ΕΛΚΕ ή και απ’ ευθείας στα προγράμματα
  • Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος οι επιστημονικοί υπεύθυνοι να πάψουν να φέρνουν τα προγράμματα τους στον ΕΛΚΕ (όπως ήδη γίνεται), να βρουν άλλους φορείς για τη διαχείριση τους και να καταρρεύσει η χρηματοδότηση του Πανεπιστημίου

Θα πρέπει να βαδίσουμε σε δύο παράλληλους δρόμους με την υιοθέτηση των απαραίτητων νομοθετικών πρωτοβουλιών:

  • Την ριζική επαναδιατύπωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του ΕΛΚΕ. Έχει αποδειχθεί ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο δε λειτουργεί αποτελεσματικά και δημιουργεί συνεχώς καινούρια προβλήματα. Πρέπει όλο το θεσμικό πλαίσιο να επανατοποθετηθεί από την αρχή.
  • Την δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα εκτός Γενικής Κυβέρνησης στον οποίο θα εντάσσονται εθελοντικά τα προγράμματα, τα οποία χρηματοδοτούνται από μη κρατικά κονδύλια, ενώ παράλληλα το Πανεπιστήμιο θα διασφαλίσει την απόδοση της παρακράτησης που γίνεται και σήμερα από τον ΕΛΚΕ. Δύο είναι οι προϋποθέσεις για την μη ένταξη ενός τέτοιου φορέα στη Γενική Κυβέρνηση. Α) Να εκλέγεται η διοίκησή του ανεξάρτητα και να μην διορίζεται από όργανα του Πανεπιστημίου. Β) Το ποσοστό των κρατικών κονδυλίων της χρηματοδότησής του να είναι μικρότερο του 50%. Εννοείται ότι όποιος Επιστημονικός Υπεύθυνος προτιμά να εντάσσει το πρόγραμμά του στο προηγούμενο πλαίσιο λειτουργίας των ΕΛΚΕ, και όχι στον νέο φορέα, θα μπορεί να το κάνει.
  1. Καθημερινότητα.

Ο Πρύτανης και όλα τα όργανα διοίκησης του Πανεπιστημίου οφείλουν να έχουν ως πρώτιστο στόχο την ενασχόληση και επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας, τα οποία γίνονται βραχνάς και εμποδίζουν όλους μας στην εργασία μας και στην απόδοση μας. Κυριότερα είναι το μισθολογικό, οι προβληματικοί χώροι εργασίας, η ανομία και η ασφάλεια.

  1. Αποδοχές Καθηγητών Πανεπιστημίου: Μεταξύ των τελευταίων οι Έλληνες στην παγκόσμια κατάταξη.

Αποτελεί στρατηγικό στόχο η αποκατάσταση των αποδοχών των Πανεπιστημιακών Καθηγητών σε επίπεδα που συνάδουν με τα υψηλά προσόντα, τα ειδικά καθήκοντα και το έργο που επιτελούν. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε όλα τα θεμιτά και νόμιμα μέσα για να πείσουμε τους Θεσμούς της Ελληνικής Πολιτείας (Νομοθετική, Εκτελεστική και Δικαστική εξουσία) ώστε να τοποθετηθούν οι αποδοχές των Καθηγητών Πανεπιστημίου στα επίπεδα που αξιακά πρέπει να είναι.

Ήδη έχουμε επιτύχει, το Συμβούλιο της Επικρατείας να κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές που είχαν υποστεί οι αποδοχές μας το 2012. Στη σημαντική αυτή απόφαση, στην προσφυγή συμμετείχε η ΠΟΣΔΕΠ (υπό την Προεδρία μου) αλλά και εγώ ως φυσικό πρόσωπο μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της Εκτελεστικής Γραμματείας από το ΕΚΠΑ. Η απόφαση αυτή ήταν καθοριστική για να λάβουμε τα αναδρομικά που μας κατατέθηκαν προ λίγων μηνών με μεγάλη βέβαια καθυστέρηση, καθώς όφειλαν να μην περικόπτουν τα αντίστοιχα ποσά τουλάχιστον από την 1/1/2015.

Ωστόσο, η Κυβέρνηση αγνοώντας τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, νομοθέτησε αποδοχές χαμηλότερες ακόμη κι από αυτές που είχαν κριθεί ως αντισυνταγματικές (Ν. 4472/17). Για τον λόγο αυτό έχουμε καταθέσει νέα προσφυγή στο ΣτΕ για το νέο ειδικό μισθολόγιο και αναμένουμε το 2019 την εκδίκαση της.

Για αυτό το σημαντικό θέμα των αποδοχών μας, έχω ασχοληθεί ίσως όσο ελάχιστοι. Είναι ένα κορυφαίο ζήτημα και είναι τόσο συνταγματική (με βάση την απόφαση του ΣτΕ) όσο και ηθική υποχρέωση της Κυβέρνησης να θεσμοθετήσει ένα νέο ειδικό μισθολόγιο που θα ανταποκρίνεται στο επίπεδο, την αξία και τις απαιτήσεις του έργου που επιτελούν οι Πανεπιστημιακοί Καθηγητές.

Προσωπικά, δεσμεύομαι ότι θα συνεχίσω να μάχομαι προς αυτή την κατεύθυνση απ’ όποια θέση κι αν βρεθώ στο μέλλον. Είναι θέμα αξιακό για όλους μας αλλά και για την ελληνική κοινωνία.